درباره استاد دکتر محمد یوسف کیانی

دکتر محمد یوسف کیانی

   محمد یوسف کیانی در سال 1317 در بابل از استان مازندران به دنیا آمد. وی در سال 1342 با درجه کارشناسی باستانشناسی وتاریخ هنر از دانشگاه تهران دانش آموخته گردید. یک سال پس از آن با مدرک کاشناسی تاریخ از همان دانشگاه فارغ التحصیل شد. کارشناسی ارشد باستان شناسی را در سال 1344 در همان دانشگاه به پایان رساندند. برای ادامه تحصیل به دانشگاه لندن رفت و درسال 1349 با مدرک دکتری رشته باستان شناسی و تاریخ هنر اسلامی از آن دانشگاه دانش آموخته شد.

   دکتر محمد یوسف کیانی پس از پایان دوره کارشناسی در وزارت فرهنگ و هنر وقت از سال 1342تا سال 1357مشغول فعالیت در سمت های کارشناسی امور باستان شناسی (1343)، رئیس موزه هنرهای ایران در سال 1354بوده است. وی در سال 1355ریاست موزه ملی ایران را به عهده داشت. ایشان علاوه بر فعالیت های اجرایی از سال 1349 تا سال 1358 مدیر هیات بررسی و تحقیقات باستان شناسی دشت گرگان بوده است. نتیجه آن هم انتشار مقالات و کتب مختلف بوده است. دکتر کیانی از سال 1349 تا 1358 به صورت نیمه وقت عضو هیات علمی گروه باستان شناسی وتاریخ هنر دانشگاه تهران بودند. از سال 1358 به صورت تمام وقت با سمت استادیاری در گروه باستان شناسی  و تاریخ هنر دانشگاه تهران کار آموزش را به طور گسترده آغاز نمود. او در این مدت دانشجویان بسیاری را در مقاطع مختلف تربیت نمود. برای راه اندازی دوره دکتری رشته باستان شناسی تلاش بسیار نمود. ایشان پس از سالها تلاش در این عرصه، در سال 1384 با درجه دانشیاری از این دانشگاه بازنشسته گردیدند.

   دکتر محمدیوسف کیانی دروس باستان شناسی و هنر اسلامی را تدریس می کردند. ایشان روشی خاص در تدریس داشتند. عموما کلاس هایشان با اسلایدهای مختلف و فراوان و گاهی هم با سفرهای علمی و بازدید همراه بود. یکی از ویژگی های بارز کلاس های دکتر کیانی این بود که بیشتر آثار را خود از نزدیک دیده یا مطالعه کرده بودند. اسلایدها همه توسط خود ایشان تهیه شده بود. بنابر این شرح و توصیف ها از آثار معماری بسیار کامل بود.

   دکتر کیانی در امر آموزش سخاوتمند بود، وآنچه اندوخته بود در اختیار دانشجویان می گذاشت. یکی از ویژگی بارز ایشان ارائه کتب ومقالات به دانشجویان بود. گاهی چندین جلد کتاب را برای دانشجویانی که احساس می کرد، به این منابع نیاز دارند، بدون اینکه دانشجو درخواست کرده باشد، برای آنها می آورد. اگر آگاهی می یافت که دانشجو نیاز به راهنمایی دارد، با گشاده رویی ولی در کمال جدیت او را راهنمایی می کرد. دکتر کیانی در تدریس و برخورد بسیار جدی وتلاشگر بودند. عموما دانشجویان را تشویق می کردند. هیچگاه نا امیدی در ذهن دانشجو ایجاد نمی کرد، بلکه امیدوارانه دانشجویانش را ترغیب می نمود که در تحصیل تلاشگر، جدی و امیدوار باشند. این روش تاثیر بسیارخوبی بر روحیه دانشجویان داشت.

فعالیت های دکتر کیانی در عرصه های آموزش و پژوهش بیش از چهل سال منتج به انتشار کتب ومقالات متعدد و مرجع شده است که به اختصار معرفی می گردد.

مسئولیت نمایشگاه های بین المللی دکترمحمد یوسف کیانی به شرح زیر است: هنرهای جهان اسلام لندن سال1973، هنرهای ایران توکیودر سال 1976، هنرهای ایران عهد ساسانی نیویورک در سال1977.

   ایشان بیش از دهها عنوان رساله های کارشناسی ارشد و دکتری راهنمایی نموده است. مقالات متعددی را به زبان فارسی و لاتین منتشر نموده است. در کنفرانس های بین المللی به شرح ذیل حضور داشته است: هنر عهد سلجوقیان دانشگاه لندن سال 1973. هنر نقاشی لاک دانشگاه لندن سال 1981. هنر معماری اشکانی دانشگاه هیروشیما سال 1976. حفاظت آثار باستانی دانشگاه دهلی سال 1972. مدینه در جهان اسلام دانشگاه توکیودرسال1989. هنر کلاسیک دانشگاه برلین درسال 1987. کاروانسراهای جاده ابریشم دانشگاه پکن به سال 1993. هنرهای ایلخانی ادینبورواسکاتلند به سال 1995. کاروانسراهای ایران کویت به سال1999.

کتا بهای انتشار یافته:

1. استان سمنان ، انتشارات صانعی، 1984.

2 . پایتخت های ایران،  سازمان میراث فرهنگی کشور، 1375.

3 .تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی ، سمت، 1374.

4 . معماری ایران(دوره اسلامی) ،  سمت ، 1379 .

5 . تزئینات وابسته به معماری ایران، تهران،سازمان میراث فرهنگی کشور، 1374.

6. سفال ایرانی، تهران، نخست وزیری، 1357.

7. شهرهای ایران (جلد اول)، تهران، جهاد دانشگاهی،1365.

8. شهرهای ایران (جلد چهارم)، جهاد دانشگاهی، 1370.

9.شهرهای ایران (جلد دوم)، جهاد دانشگاهی، 1369 .

10.شهرهای ایران (جلد سوم)، جهاد دانشگاهی ، 1370.

11.عاقبت خاک گل کوزه گران خواهیم شد، 1379 .

12.کاروانسراهای ایران (جلد اول)، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، 1362.

13.کاروانسراهای ایران (جلد دوم) ، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، 1369.

14.کاروانسراهای ایران (جلد سوم) ، فارسی - انگلیسی وزارت فرهنگ و آموزش عالی، 1375 .

15.معماری ایران دوره اسلامی جلد 1و2 ، تهران، جهاد دانشگاهی، 1366.

16.معماری تیموری در ایران و توران، دونالد ویلبر، لیزا گلمبک (ترجمه)، سازمان میراث فرهنگی کشور، 1376.

17.معماری و شهرسازی ایران به روایت تصویر، فارسی – انگلیسی،1374.

18.مقدمه ای بر هنر کاشیکاری ایران،  فارسی – انگلیسی، تهران، موزه رضا عباسی ایران، 1363.

19.نظر اجمالی بر شهر نشینی و شهرسازی در ایران، جهاد دانشگاهی،1365.

20.هنر اسلامی ایران، فارسی - انگلیسی - موزه رضا عباسی، 1362.

21.هنر سفالگری ایران عهد اسلامی، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، 1365.

22.یادگارهای رباط شرف، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، 1360.

23.یادنامه کنگره پنجم باستان شناسی ایران،انگلیسی – فارسی،مرکز باستان شناسی ایران، 1350.

24.یادنامه کنگره ششم باستان شناسی ایران،انگلیسی – فارسی، مرکز باستان شناسی ایران،1352.

انتشارات خارجی: کتاب ها و مقالات

BOOKS:

M. Y. Kiani, Iranian Caravansarais, Tokyo, 1978.
M.Y. Kiani, The Islamic City of Jurjan, Berlin, 1984.
M.Y. Kiani, Parthian sites in Hircania, Berlin, 1982.

M.Y. Kiani, Memorial Vol. of VI International Congress of
iraruan Art & Archaeology, Oxford, Teheran, 1972.

ARTICLES:

M. Y. Kiani, Excavations on the Dofensive Wall of Gurgan plain,
Iran XX 1982.

M.Y. Kiani, Robat Sepanj, A MI, Berlin, 1971 ..

M.Y. Kiani, Urbanization and urban planning in Iran, during
Islamic period, The middle East( n culture center,Tokyo,1989.
M.Y. Kiani, Religious buildinJs complex in Iran, Tokyo,
1989.1991.

M.Y. Kiani, II/-Khanid capitals, Eoinburgh, 1996. Text of paper,
presentedin symposimi of III~Kha, lid Arts,Edimburgh,Aug. 1995.